Ds AE vd Berg

“ ... En hulle het Josef na Egipte gebring”(Gen.37:28).

Dit word vertel van ʼn koning wat nie in die goedheid van God geglo het nie. Sy lyfbediende was egter ʼn Christen en het dikwels vir hom gesê het dat God nooit foute maak nie. Omdat die koning baie lief vir jag was, het hy graag hierdie bediende as wapendraer saamgeneem.

Tydens ʼn jagtog het ʼn wildehond die koning aangeval en een van sy vingers afgebyt voordat dit van kant gemaak kon word.  Die koning was ontsteld: “Is God nog steeds goed? As Hy werklik goed was, sou ek nie ʼn vinger verloor het nie!” het die koning die bediende woedend toegesnou. “My heer, ten spyte van dit wat gebeur het, glo ek nog steeds dat God goed is en alles met ʼn doel laat gebeur”, het die gelowige bediende geantwoord. Terug by die paleis het die koning die bediende vir nalatige waaksaamheid onbepaald laat opsluit.

KULTUURDAGBOEK 12 MEI

Lees volledig by Kultuurdagboek

Die registrasie van De Nationale Pers Beperkt, as maatskappy het gevolg op 'n vergadering wat op 18 Desember 1914 gehou is in Heemstede, die huis van Henderik Bergh in Van Riebeechstraat, Stellenbosch. Sestien vooraanstaande Afrikaners was aanwesig. WA Hofmeyr is tot voorsitter gekies. Van die aanwesiges het alleen adv JHH de Waal enige ondervinding van koerantwerk gehad; nogtans word besluit "dat het wenselik is een Hollands nieuwsblad uit te geven". Volgens berekening van WA Hofmeyr sou 'n kaptaal van 80 000 pond nodig wees om 'n maatskappy te stig om die doel te verwesenlik.

Toe die volgende vergadering na twaalf dae gehou word is die kapitaalprobleem grootliks opgelos nadat mnr Jannie Marais ingewillig het om 5 000 pond se aandele te neem en sy broer Christiaan 1 000 pond s'n. Op hierdie vergadering is besluit dat die koerant De Burger sou heet.

In April 1915 het die maatskappy wat die koerant sou druk, kop uitgetrek.

Lees volledig by Kultuurdagboek

1652: Die eerste Nagmaalsviering in die Kaapstadse gemeente vind plaas. Jan van Riebeeck se dagregister vertel hieroor:  "...is alhier in't noch onvolmaeckte fortjen staende, door Dominé Backerius, predikant per den Walvis hier gecomen, d'eerste predicatie gedaen, ende het avondmael des Heren gecelebreert." Hierdie geleentheid wys reeds daarop dat die Nagmaal vir die wordende volk altyd van groot belang sou wees. Die Afrikaner het altyd alles in sy vermoë gedoen om geen Nagmaalsviering mis te loop nie. Dit was, benewens 'n kerklike viering, ook 'n belangrike sosiale geleentheid, veral later in die afgesonderde binneland. Jan van Riebeeck versuim ook nie om die eerste geleentheid waar 'n predikant die jong gemeente besoek, te benut vir die bediening van die Nagmaal nie. Reeds hiervandaan spruit die strenge godsdienssin van die Afrikaner wat later in die binneland vir hom as rigsnoer sou dien.

1915: Die nasionale pers word as maatskappy geregistreer. Lees hieroor in hoofartikel.

 Ben Venter

Lees reeks by Waterbobbejaan

VOORWOORD

Sakamatlakobata is in 1956 oorlede. Hy was toe al in die tagtig.

Hy was my oupa. Vir hom en sy Marico-vriende was Waterbobbejaan nie ‘n sprokie nie. Hulle het hom “met hulle eie oë gesien”.

Oom Paul Raaswater en oom Stoffel Wolf (Snyman) was broers. Oom Paul Raaswater kon nie saggies praat of lag nie. Hy het ‘n geweldige stem gehad. Van hom word vertel dat hy ‘n paar kilometer ver gehoor kon word as hy op ‘n reënerige dag na iemand geroep het.                                                                  

Oom Stoffel Wolf het baie selde aan sy hare of baard geskeer. Gedurende die Driejarige Oorlog het hy ‘n verdwaalde Engelsman in Marico se bosveld gevang. Toe hy hom by sy kommandant bring, sê die Tommie: “I expected this. In war these things do happen. But please tell me: WHAT caught me?”

KULTUURDAGBOEK 11 MEI

Lees volledig by Kultuurdagboek

Die konsep-Suid-Afrika-Wet is op hierdie datum in 1909 deur die onderskeie afgevaardigdes geteken, maar die debat oor die inhoud van die wet het voor en na hierdie dag ernstige afmetings aangeneem. Die Transvaalse en die Vrystaatse parlement het dit onderskeidelik eenparig bekragtig. In Kaapland is dit met twee teenstemme goedgekeur. Natal het eers 'n referendum daaroor gehou. Van die 58% kiesers wat wel gestem het, het 66% daarvoor en 33% daarteen gestem.

Kleurlinge en swartes het byeenkomste teen die wet gereël en onder WP Schreiner tevergeefs in Londen beswaar gemaak. Koning Edward VII het dit op 20 September 1909 onderteken. Die kleurbeklemtoning van die wet was die rede vir die onaanneemlikheid in bepaalde kringe. Maar ekonomiese, blanke, spoorweg- en eenheidsake het swaarder geweeg, sodat unifikasie, hoewel met federale eienskappe, van die vierledige Suid-Afrika deurgevoer is. Baie Afrikanerleiers wou deur hierdie staatkundige eenheid veral die Afrikanervolk landwyd saamsnoer ten einde sy slaankrag te verhoog.

Lees volledig by Kultuurdagboek

1973: Die komitee van die FAK vir teater-, rolprent- en uitsaaikunste word gestig. Die Hoofbestuur van die FAK het op hierdie dag, ná aanbevelings van 'n ondersoekkomitee, besluit dat 'n onderkomitee van die Hoofbestuur vir Teater-, Televisie- en Rolprentsake ingestel word, en dat die komitee uit vyf benoemde lede bestaan. Die eerste komiteevoorsitter was prof G Cronjé. Die komitee, waarvan die naam op 4 Julie 1977 in Teater-, Rolprent- en Uitsaaikunstekomitee verander is, se opdrag was om die Hoofbestuur van raad te bedien oor die bevordering van Afrikaanse teater-, rolprent-, televisie- en verwante aangeleenthede; die beroepsmoontlikhede en opleiding van die Afrikaner in die teater-, rolprent- en televisiebedryf; en die aanmoediging van Afrikaanse skeppende en uitvoerende kunstenaars in dié bedryf.

1909: Suid-Afrika-Wet word onderteken. Lees hieroor in hoofartikel.

...MAAR OOK ‘N TIENDE VAN JOU TYD!

“Mag ‘n mens God beroof? Want julle beroof My en julle sê:  Waarin het ons U beroof? In die tiendes en die offergawe.” Maleagi  3 : 8

‘n Baie ryk Christen sakeman in Amerika het begin om een tiende van die inkomste wat sy fabriek opgelewer het, vir die Here af te staan  (aan kerke, liefdadigheidsinstellings en baie meer) en toe vind hy dat sy inkomste só vermeerder dat hy twee tiendes kon gee en later het hy meer as die helfte van sy inkomste wat al hoe groter geword het, bestee aan instansies wat dit in hul nood dankbaar ontvang het.

Oor die tiendes sê God: “Bring die hele tiende na die skathuis, sodat daar spys in my huis kan wees en beproef my tog hierin ...   of Ek nie die vensters van die hemel sal oopmaak en op julle ‘n oorvloedige seën sal uitstort nie.  Ek sal ook die sprinkaan van julle afweer sodat hy die opbrengs van julle grond nie sal verwoes nie; ook die wynstok op die land sal vir julle nie onvrugbaar wees nie. (Maleagi 3:10-11).

JA Marais

Lees volledig by Stryd is lewe

Die helde van ‘n volk (2)

Dit was die toestand in Kaapland. Maar op daardie tydstip het benoorde Kaapland die Republiek van Transvaal en die Vrystaat bestaan waar Hollands die amptelike taal was. Die Konvensies van Sandrivier en Bloemfontein het aan Transvaal en die Vrystaat ‘n al groter losgemaaktheid van Brittanje gegee. Die Britse mag het gevoel dat sake besig was om in ‘n verkeerde rigting te ontwikkel en daar is begin om toenemend druk op Transvaal en die Vrystaat uit te oefen om hulle onafhanklikheid ongedaan te maak.

Dit is nie so ‘n unieke situasie wat destyds geheers het nie. Ons het vandag ‘n soortgelyke toestand.

KULTUURDAGBOEK  10 MEI

Lees volledig by Kultuurdagboek

Op hierdie dag in 1961 is Charles Roberts Swart, (gebore op 5 Desember 1894) as eerste Staatspresident van die Republiek van Suid-Afrika verkies. Sy openbare lewe het in 1919 begin toe hy organiserende sekretaris van die Nasionale Party in die Oranje-Vrystaat geword het. In 1923 het hy Volksraadslid geword, in 1948 Minister en in 1960 Goewerneur-generaal. Van 31 Mei 1961 af was hy amptelik staatspresident.

In 1968 het hy afgetree en in 1972 is die Dekorasie vir Voortreflike Diens aan hom toegeken. Die amp van Staatspresident het in 1961 verskil van dié van die Boererepubliek waar mense soos Paul Kruger en MT Steyn regerings- sowel as staatshoofde was. Hy word vir sewe jaar tydens 'n gesamentlike sitting van die Senaat en Volksraad met 'n meerderheid van stemme in die amp verkies en is normaalweg nie herkiesbaar nie.

Johan Vosloo

Lees reeks by Stories vir almal

DIE HOENDER-ENTREPRENEUR

‘n Ou maat, jare laas gesien of van gehoor, daag anderdag by my op in ‘n lang, plat kar. Die beeld wat hy skep, is een van ‘n man wat dit breed het. Hy het minstens drie goue ringe aan, ‘n goue polsketting en ‘n goue horlosie. Dit blink net.

Nou vis ‘n man maar uit wat die maat doen want so ‘n plat kar en baie goud spreek van groot geld. Gou blyk dit dat dit wel die geval: die maat rol as’t ware in die note, lei jy aan sy praat af.

Ds AE vd Berg

Lees reeks by As die waarheid vertrap word

Deel 2

“ Laat niemand julle op enige manier mislei nie, want eers moet die afval kom en die mens van sonde geopenbaar word.....” (2 Thess.2:3).

1.  Afvalligheid

Paulus skryf dat kerke net voor die koms van die Antichris baie ernstig van die waarheid afvallig sal word. Afvalligheid kom van die Griekse apostasia wat “om weg te val” beteken.  Dis ook aan die Griekse woord vir egskeiding verwant en spreek van skeiding, verlating en verwerping. Die Septuagint (Griekse vertaling van die OT) gebruik apostasia vir mense wat hul rug bewustelik op die waarheid draai:

Hannes Ollewagen

Hebreërs 4:1-13

“En daar is geen skepsel onsigbaar voor Hom nie, maar alles is oop en bloot voor die oë van Hom met wie ons te doen het.”

Die meeste van ons het al die voorreg gehad om ‘n reis iewers in die berge mee te maak.  Wanneer ‘n mens van bo van een van hierdie majestueuse berge tuur, is daar min dinge wat jou sig belemmer.  Daar is geen gebou of muur, geen bome, bosse, struike of iets dergeliks wat jou uitsig belemmer nie.  Alles voor jou is tot ‘n groot mate oop en bloot voor jou oë.  En tog kan ons in so ‘n omstandigheid maar net ‘n klein deeltjie van God se skepping voor oë kry.  U kan byvoorbeeld nie sien wat op ‘n ander deel van die wêreld, of selfs net in dieselfde provinsie, afspeel nie.

1883: SJP KRUGER AS STAATSPRESIDENT BEËDIG

Lees volledig by Kultuurdagboek

Stephanus Johannes Paulus Kruger is vir die eerste keer in 1883 tot Staatspresident van die ZAR verkies – met 3 431 stemme teenoor PJ Joubert se 1 171. In Pretoria is Kruger toe op hierdie dag in 1883 beëdig. Voor die Raadsaal is 'n verhoog opgerig wat met die Vierkleur en vlae van Nederland, Engeland en die VSA versier is. Oor Kerkstraat is 'n ereboog gespan wat gelui het: "Lank leef die President!"

KULTUURDAGBOEK 9 MEI

Lees volledig by Kultuurdagboek

Hy was een van die mees dinamiese en invloedrykste manne wat die Kerk nog opgelewer het. Hy word gebore op 9 Mei 1828 en as tienjarige na Aberdeen, Skotland, gestuur vir skool- en universiteitsopleiding. Hier behaal hy die MA-graad.

In 1845 gaan hy en sy broer John na die Universiteit van Utrecht met die oog op die teologiese studie vir toelating tot die bediening. Hy was innig gelowig en sterk Puriteins georiënteer. Dus het die liberale rigting van die Teologie in Holland hom baie geskok. Met die stryd teen die liberalisme gedurende die Sinode in 1862 was hy moderator en het in die brandpunt van die bestryding daarvan gestaan.

Lees volledig by Kultuurdagboek

KULTUURDAGBOEK 8 MEI

Op 7 Mei 1945 is 'n dokument deur lt.genl Bedell Smith en genl AG Jodl onderteken waarvolgens Duitsland onvoorwaardelik oorgegee het. Alle vyandelikhede sou om middernag op 8 Mei 1945 gestaak word. Hierdie ooreenkoms is op 9 Mei 1945 in Berlyn deur die Duitse Opperbevel bekragtig. Dit het die einde van die Tweede Wêreldoorlog in Europa beteken. Dit het Suid-Afrika ook direk geraak want op 6 September 1939 het die Suid-Afrikaanse Parlement met 80 teen 67 stemme besluit om aan die Geallieerde kant teen die Spilmoondhede oorlog te verklaar. Suid-Afrika se toetrede tot die oorlog het 'n hewige politieke stryd laat losbars waarin organisasies soos die Ossewa-Brandwag en die meer ekstremistiese Stormjaers 'n belangrike rol gespeel het.

Die oorlog het die volk dus in twee kampe gejaag, maar daar was ook 'n positiewe kant, want die oorlog het ekonomiese voorspoed aan Suid-Afrika besorg deurdat die goudprys gestyg, uitvoer toegeneem en 'n geweldige industriële ontwikkeling plaasgevind het. Daardeur het die lewenstandaard veral van die arm-blanke aansienlik gestyg.

1. Die aanbeveling van 'n gesamentlike komitee van albei huise dat Afrikaans naas Engels met ingang 1926 as amptelike taal erken word, is deur die Volksraad en Senaat afsonderlik eenparig aanvaar. Aangesien die bepaling van artikel 127 betreffende die amptelike tale kragtens artikel 152 van die Suid-Afrika-Wet verskans is, kon die geldigheid van so 'n stap slegs deur 'n tweederde-meerderheid op 'n gesamentlike sitting van albei rade bokant alle moontlike twyfel verhef word.